Interview met Kika Sprangers, jazzsaxofonist en bandleider
Hoe is het om als vrouw te werken in een mannenscene? Tegen welke optredens zeg je ja en waarom? Wat kan er beter? Jazzsaxofonist en bandleider Kika Sprangers over de Fair Practice Code. “Ik ben positief over de toekomst. Steeds meer mensen zijn zich bewust van dingen als eerlijke betaling en diversiteit.”
Waarom is de Fair Practice Code belangrijk?
Waar ik zelf veel mee bezig ben is diversiteit. De positie van de vrouw in de maatschappij is nu een veelbesproken onderwerp en dat moet ook, vind ik. Het is bovendien ook toepasbaar op mijn praktijk: de muzieksector is een mannenwereld. Er komen in de jazz wel steeds meer vrouwelijke musici, maar aan de ondernemende kant zitten nog altijd vooral mannen. Dat vind ik opvallend en dus vraag ik me dan af hoe dat komt. Hoe word je behandeld als vrouw? En als man? Ik kan natuurlijk nooit weten hoe je als man wordt behandeld, maar ik zie wel nog echt scheve dingen. Als bandleider of ondernemer word je als vrouw eerder gezien als bitchy wanneer je duidelijk en direct bent. In zulke gevallen zie je dat wat bij mannen wordt gezien als een sterke karaktereigenschap, bij vrouwen gezien wordt als een slechte.
Kika Sprangers – fotografie: Catharina Gerritsen
Kun je een voorbeeld noemen?
Ik werd een keer in een recensie neergezet als gehaaide zakenvrouw. Die recensent bedoelde dat vast niet negatief, want het was verder een erg positieve tekst, die ook heel lovend was over mijn muziek. Ik vermoed dus geen kwade bedoelingen, het was misschien gewoon een onhandig gekozen woord, maar toch: over een man zou niet zo worden geschreven. Ander voorbeeld: ik was bij een concert de bandleider, maar toch sprak de vrouw van het bedrijf waar we speelden de hele tijd de mannelijke pianist aan alsof hij de bandleider was. Mij viel het op, de pianist pas nadat ik er tegen hem over begon. Er is nog veel te halen qua gelijke behandeling en diversiteit in de scene. Gelukkig wordt er nu veel gesproken. Dit gaat over diversiteit in gender, maar dit heeft natuurlijk betrekking ook op cultuur, afkomst, leeftijd, en zo voorts. Het is gezond om een goede balans te hebben. Dat merk ik bijvoorbeeld ook als ik werk met mensen uit een oudere generatie. We kunnen zo veel van elkaar leren.
Welke andere pijlers van de Fair Practice Code vind je belangrijk?
Het is goed dat we het hebben over eerlijk betalen. We moeten alleen wel stoppen met erover te klagen, maar gaan kijken hoe we het kunnen verbeteren. Dat is namelijk ingewikkelder dan met z’n allen zeggen: ‘we moeten meer geld vragen en voor minder komen we niet spelen’. Het is niet zo zwart-wit. Als ondernemer, dus kijk je ook naar andere dingen dan wat je er direct mee verdiend. Ondernemen gaat ook over de lange baan: investeren, publiek opbouwen, dingen uitproberen, exposure. Nu gebeurt het natuurlijk wel te vaak dat exposure het ruilmiddel is. Ik vind dat je kan wel iets accepteren vanwege exposure, maar het is niet correct om het als enige ruilmiddel aan te bieden voor een optreden. Maar soms wil je wel iets voor alleen exposure doen. Dat is tricky hoor, ik ben er ook niet helemaal uit of dat het goede is om te doen. Dit zijn geen dingen die ik heb geleerd tijdens mijn studie. Het is supergoed dat bijvoorbeeld klassieke musici zijn gestopt met gratis lunchconcerten geven. Dat ze met z’n allen een lijn hebben getrokken. Maar er rijzen ook wel vragen mee op: hoe zit het dan met die en die situatie? Het blijft lastig, als ondernemer, wat je moet doen als een podium je minder kan betalen dan je vraagprijs. Het is fijn dat met de Fair Practice Code dit soort dingen bespreekbaar worden gemaakt.
Kika Sprangers – fotografie: Catharina Gerritsen
Wat kan de overheid en wat kan de sector doen?
Het begint natuurlijk bij hoeveel geld er is in de sector en er is gewoon te weinig geld. Dus het hele probleem begint bij de overheid. Maar programmeurs hebben ook een verantwoordelijkheid: met minder geld moet je misschien minder willen. Ik verbaas me er echt over dat festivals soms podia hebben waar bands voor € 300 op moeten komen treden. Dan moet je in plaats van zes podia gewoon drie podia hebben.
Tekst: Ko van ’t Hek
Fotografie: Catharina Gerritsen
